كانون فرهنگي وهنري امام حسن مجتبي (ع) امور فرهنگي وهنري قرآني تربيتي اعتقادي
| ||
|
در قرآن کریم در موارد متعددی به این موضوع اشاره شده است که در اینجا به بعضی از آیات شریفه اشاره می کنیم. 1-خداوند متعال در سوره زمر آیه 65 می فرماید : «وَ لَقَدْ أُوحِىَ إِلَیْک وَ إِلىَ الَّذِینَ مِن قَبْلِک لَئنِْ أَشْرَکتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُک وَ لَتَکونَنَّ مِنَ الخَْاسِرِین» ؛ به تو و پیامبران پیش از تو وحى شده است که اگر شرک بیاورید اعمالتان ناچیز گردد و خود از زیان کنندگان خواهید بود. به این ترتیب شرک دو پیامد خطرناک دارد حتى در مورد پیامبران الهى اگر به فرض محال مشرک شوند : نخست مسأله حبط اعمال است، و دوم گرفتار خسران و زیان زندگى شدن. اما "حبط اعمال" به معنى محو آثار و پاداش عمل به خاطر شرک است چرا که شرط قبولى اعمال اعتقاد به اصل توحید است و بدون آن هیچ عملى پذیرفته نیست. شرک آتش سوزانى است که شجره اعمال آدمى را مى سوزاند. شرک صاعقه اى است که تمام محصول زندگى او را به آتش مى کشد. (تفسیر نمونه، ج19، ص: 527) انفاق و یا نمازهای ریایی و عمل برای رضایت دیگری كه در آیات قرآنی به آن اشاره شده است همگی بخشی از شرک خفیف و كوچك است كه در دل های مومنان راه یافته و در نهایت به شرك بزرگ منجر می شود؛ چنان كه غلو و گزافه گویی درباره شخصیت های دینی موجب شد تا كم كم به جای این كه آنان را در ربوبیت طولی و اذنی دارای نقش بدانند شریك خداوند در ربوبیت و در نهایت الوهیت دانسته واز دین توحید و اسلام خارج شدند2- آیه 88سوره انعام : ذَالِک هُدَى اللَّهِ یهَْدِى بِهِ مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَ لَوْ أَشرَْکواْ لَحَبِطَ عَنْهُم مَّا کاَنُواْ یَعْمَلُون ؛ این است هدایت خدا. هر که را از بندگانش خواهد بدان هدایت مىکند و اگر شرک آورده بودند اعمالى که انجام داده بودند نابود مىگردید. هدایت در این آیه، به معناى رسانیدن به مقصد یعنى پاداش است. یعنى: آنها اگر مشرک شده بودند: اعمال آنها باطل مىشد، زیرا در راهى اعمال خود را انجام میدادند که مستوجب پاداش خداوند نمىشدند. از این آیه بر نمیآید که بر اثر شرک، پاداشى که نسبت به اعمال گذشته خود مستحق بودند، از بین مىرود. وانگهى این مطلب مسلّم است که مشرک هیچگونه پاداشى ندارد. اینموضوع اجماعى امت است.( ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج8، ص: 175).3- آیه 17 سوره توبه : مَا كاَنَ لِلْمُشْرِكِینَ أَن یَعْمُرُواْ مَسَاجِدَ اللَّهِ شَاهِدِینَ عَلىَ أَنفُسِهِم بِالْكُفْرِ أُوْلَئكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ وَ فىِ النَّارِ هُمْ خَلِدُون ؛ مشركان را نرسد كه در حالى كه به كفر خود اقرار مىكنند مسجدهاى خدا را عمارت كنند. اعمال آنها ناچیز شده و در آتش جاویدانند . آیات این است كه اعمال بندگان وقتى مرضى خداوند و نزد او جاودانه مىماند كه از روى حقیقت ایمان به او و فرستادهاش و همچنین ایمان به روز جزا باشد، و گرنه حبط شده صاحبش را بسوى سعادت رهبرى نخواهد كرد، و معلوم است كه از لوازم ایمان حقیقى، انحصار دادن ولایت است به خدا و رسول او.( ترجمه المیزان، ج9، ص: 265)4. آیه 54 سوره توبه : «وَ مَا مَنَعَهُمْ أَن تُقْبَلَ مِنهُْمْ نَفَقَاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ كَفَرُواْ بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لَا یَأْتُونَ الصَّلَوةَ إِلَّا وَ هُمْ كُسَالىَ وَ لَا یُنفِقُونَ إِلَّا وَ هُمْ كَرِهُون» ؛هیچ چیز مانع قبول انفاقهایشان نشده مگر آنكه به خدا و پیامبرش ایمان نیاوردهاند و جز با بىمیلى به نماز حاضر نمىشوند و جز به كراهت انفاق نمىكنند . مطلبى كه از این آیه استفاده میشود آن است كه كفار نیز در شرائع و احكام مورد خطاب هستند، و آنها نیز به تكالیف الهى مكلفند زیرا خداى سبحان آنها را بر ترك نماز و زكاة نكوهش كند و اگر آن دو بر آنها واجب نبود مورد نكوهش واقع نمىشدند. (ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج11، ص: 120) |